Opakowania mają przede wszystkim chronić umieszczony w nich produkt. Im bardziej jest on wrażliwy, tym opakowanie powinno być odporniejsze, by nie dopuścić do najmniejszego uszkodzenia. Nie jest to proste zadanie, zważywszy na fakt, iż towary nierzadko przemierzają tysiące kilometrów. Narażone są przy tym na działanie zmiennych warunków atmosferycznych i czynników mechanicznych.
Z pomocą przychodzą tak zwane opakowania inteligentne, w których połączono znane dotąd zabezpieczenia z nowinkami technologicznymi. Na czym dokładnie polega innowacyjność tych opakowań, gdzie znajdują zastosowanie i jaką pełnią funkcję?

Co to są opakowania inteligentne?

Choć tego typu określenia bardziej kojarzą się z filmami SF, to coraz szybciej stają się one standardowym elementem procesu przechowywania i dystrybucji towarów w wielu firmach na całym świecie. Pomimo większych kosztów, ostatecznie firmom bardziej opłaca się zainwestować w opakowania inteligentne, niż ryzykować straty spowodowane uszkodzeniem, zaginięciem lub zepsuciem wielu tysięcy produktów.
Opakowania inteligentne to wciąż opakowania, ale wyposażone w różnego rodzaju czujniki i najnowsze technologie. Celem takiego połączenia jest monitorowanie i kontrolowanie warunków, jakie panują wewnątrz i na zewnątrz opakowania. Służą do tego czujniki wilgotności, temperatury i ciśnienia oraz czasu, który upłyną od momentu zapakowania. Wsparciem dla tych rozwiązań są etykiety RFID, NFC i kody kreskowe.
Tym samym producenci i dystrybutorzy od razu wiedzą, czy towar nie został uszkodzony, nie zepsuł się, nie stracił ważności do spożycia, czy też nie doszło do zmian, które mogłyby zaszkodzić konsumentom.

Jakie rozwiązania technologiczne stosowane są w opakowaniach inteligentnych?

Głównym zadaniem opakowań inteligentnych jest monitorowanie i informowanie. Odbiorcami tych danych są nie tylko producenci i dystrybutorzy, ale też konsumenci. Do najczęściej stosowanych rozwiązań należą:

Czujniki temperatury i wilgotności

Mogą być umieszczone zarówno wewnątrz opakowania, jak i na jego powierzchni. Dzięki nim na bieżąco można monitorować temperaturę, jaka panuje wewnątrz opakowania oraz jej zmiany i to w czasie rzeczywistym. Pozwala to na szybką reakcję i przywrócenie właściwych warunków przechowywania produktów. Podobne dane dotyczą poziomu wilgotności w opakowaniu.

Indykatory czasu i temperatury

Choć podobne w nazwie do tych omawianych wcześniej, to ich celem jest informowanie głównie potencjalnych konsumentów. TTI (ang. TTI – Time-Temperature Indicators) umieszczone na opakowaniach na różne sposoby zmieniają swoje właściwości w zależności od zmian temperatury i upływu czasu. Gdy dojdzie do zmian warunków przechowywania, które odbiegają od uznanych wcześniej za optymalne, pojawiają się wizualne zmiany na indykatorach. W praktyce może to oznaczać, że produkt uległ zepsuciu lub z powodu upływu zbyt długiego czasu przechowywania, nie nadaje się do spożycia.

Wskaźniki nieszczelności

Opakowania inteligentne informują też o problemach ze szczelnością, co może doprowadzić do zepsucia produktu i utraty przydatności do spożycia. Czujniki pomagają wykryć tlen i dwutlenek węgla, którego nie powinno być w opakowaniu. Sygnalizują to przez zmianę koloru wskaźnika umieszczonego na opakowaniu.

Etykiety RFID

Etykiety RFID (ang. Radio Frequency Identification) to identyfikacja za pomocą fal radiowych. Oparta jest na wzajemnej bezprzewodowej komunikacji mikroprocesora i anteny umieszczonej na etykiecie RFID z czytnikiem RFID. Etykiety RFID są stosowane w celu identyfikacji i śledzenia obiektów oraz osób. Doskonale sprawdzają się między innymi w handlu, logistyce i magazynach. Etykiety RFID umieszczone na opakowaniach pozwalają na łatwą identyfikację towarów, monitorowanie faktycznych stanów magazynowych, lokalizację w różnych strefach, zarządzanie rotacją, czy realizację zamówień. To również nieoceniona pomoc dla osób, które przeprowadzają remanenty.

Jakie korzyści płyną ze stosowania opakowań inteligentnych?

Stosowanie opakowań inteligentnych przynosi wiele korzyści dla producentów, dystrybutorów oraz konsumentów. Opakowania inteligentne:

Zwiększają bezpieczeństwo umieszczonego w nich produktu

Możliwe to jest dzięki monitorowaniu i kontrolowaniu warunków przechowywania i czasu, jaki minął od chwili wyprodukowania i umieszczenia produktu w opakowaniu. Sprawdza się to szczególnie w branży spożywczej i farmaceutycznej, gdzie bardzo ważne są zarówno warunki przechowywania, jak i termin przydatności. Tego typu rozwiązania chronią przed zepsuciem i potencjalnym zagrożeniem dla zdrowia konsumenta.

Wydłużają trwałość produktu

Tu również przydaje się możliwość monitorowania i kontrolowania warunków przechowywania, transportowania i trwałości zabezpieczeń, które chronią przed rozszczelnieniem opakowań. Tym samym nie tylko firmy nie narażają się na straty, ale też mniejsze jest zanieczyszczenie środowiska odpadami.

Optymalizują łańcuch dostaw

Śledzenie paczek z produktami, w tym łańcucha dostaw oraz analizowanie stanów magazynowych, zwiększa bezpieczeństwo towarów i pomaga w porę odkryć brakujące, uszkodzone lub ukradzione produkty.

Informują zarówno producentów i dystrybutorów, jak i konsumentów

Dzięki informacjom przekazywanym przez inteligentne opakowania, każdy na różne sposoby może uzyskać informacje na temat produktu, jego zdatności do spożycia i historii przechowywania.

Temat opakowań inteligentnych wciąż jest rozwijany. Zarówno producenci, jak i firmy odpowiedzialne za transport nieustannie pracują nad coraz nowszymi rozwiązaniami. Chcą tym samym zmniejszyć ilość nowych opakowań i zwiększyć bezpieczeństwo produktów oraz wydłużyć ich zdatność do spożycia.

Źródła i inspiracje:
www.bonavita.pl